Tháng 8 năm 2017, một biến cố đau thương đến với nhà thờ Trung Lao, gây chấn động trong Giáo hội Công Giáo Việt Nam và thế giới. Ngôi nhà thờ với lịch sử trên trăm năm, sau một đêm bị hỏa hoạn đã thiêu rụi toàn bộ, để lại cho mọi người sự bàng hoàng, đau xót, vì một công trình có một không hai trong các ngôi nhà thờ cổ tại Việt Nam đã không còn. Niềm đau xót đó càng gia tăng nơi các kitô hữu gốc Trung Lao, dù đã rời xa quê hay đang là con chiên của giáo xứ hiện tại.
Trong niềm tiếc thương hoài cổ đó, bà con gốc Trung Lao tại hải ngoại và Miền Nam nước Việt bồi hồi nhớ lại những kỷ niệm của một xứ đạo thân thương, ban đại diện đồng hương Trung Lao quyết định cho tái bản và bổ sung cuốn Kỷ yếu đã xuất bản năm 1996 do Tủ sách Đại Kết Tp Hồ Chí Minh xuất bản, nói về xứ đạo Trung Lao nhân dịp kỷ niệm 400 năm đón nhận Tin Mừng và 100 năm xây dựng Thành Đường.
Việc tái bản lần này, sách không chủ trương bán, mà chỉ dành kính biếu với mục đích phổ biến rộng rãi hình ảnh nếp sống sinh hoạt của làng Đạo cổ xưa đến độc giả xa gần. Một sáng kiến do Chủ biên là Ông Vinh sơn Vũ Đình Đường, nguyên Trưởng ban Đoàn Kết Công Giáo Quận Phú Nhuận, một người con của xứ đạo gốc Trung Lao đề xướng, một việc làm thật đáng hoan nghênh trong thời buổi kinh tế khó khăn. Sau 20 năm, cuốn Kỷ yếu 1996 không còn, nay tái bản để đáp ứng nhu cầu của bà con dân làng và các bạn trẻ chưa được đọc để tìm hiểu về quê cha, đất tổ.
Cuốn Kỷ yếu tái bản được in offset trên giấy couche matt, khổ 16×24 do Nhà Xuất Bản Đồng Nai và một số vị chuyên môn đảm trách. Sách được in rất mỹ thuật, hình thức trình bày đẹp mắt, bài vở xúc tích trải dài trên 512 trang với 76 bài cũ, nay được bổ sung thêm 43 bài mới, như một tập biên khảo rất công phu, với lời giới thiệu của bốn Linh Mục: Giuse Vũ Thanh Cảnh, Giuse Phạm Đức Tuấn, Giuse Phạm Ngọc Đồng và Giuse Lê Ngọc Hoàn, là những Linh mục đồng hương Giáo xứ Trung Lao
Sách còn sưu tầm được 72 hình ảnh sinh hoạt Đồng Hương từ Bắc chí Nam cũng như Hải Ngoại, và cách riêng có 104 chân dung các nhân vật liên quan tới xứ Đạo từ thế kỷ 17 đến nay. Ngoài ra có thêm 16 trang in màu về các Thánh Đường, Họ Đạo và Xóm Giáo thuộc Giáo xứ.
Trong cuộc hoả hoạn tháng 8/2017 vừa qua, tuy ngôi Thánh Đường cổ kính không còn, nhưng những bài viết, hình ảnh quý giá về ngôi Thánh Đường Đức Bà kính yêu vẫn còn lung linh sống động, được lưu lại trên những trang sách.
Tóm lại, có thể nói cuốn Kỷ Yếu Trung Lao 2017 là một tập biên khảo, sưu tầm rất công phu, tập hợp được nhiều tư liệu giá trị không những chỉ chứa đựng những dữ kiện riêng về lễ nghi, công trình Tôn Giáo ở Xứ Đạo cổ kính nề nếp, mà còn liên quan tới các sinh hoạt trong đời sống Xã Hội, trải rộng ra trong nhiều lãnh vực khác. Do đó sách cũng đáp ứng được cho các nhà nghiên cứu chuyên môn tham khảo
Sách sẽ phát hành vào dịp Tết Mậu Tuất 2018. Rất hân hạnh giới thiệu cuốn Kỷ yếu quí giá này đến mọi con dân gốc Trung Lao và các tín hữu xa gần.
Fx Đỗ Công Minh
(tháng 12/2017 )
